ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΕΛΙΑΣ

Για την αθηναϊκή προέλευση της ελιάς μιλούν 
ο Παυσανίας, ο Ηρόδοτος, ο Κλαύδιος Αιλιανός και ο Σοφοκλής.

To Λιόδενδρο, η "παιδοτρόφος ελαία" κατά Σοφοκλή.

Στην Ακρόπολη υπήρχε η ιερή ελιά της Αθηνάς, η
πρώτη ελιά που η θεά Αθηνά χάρισε στους Έλληνες και στην 
Ακαδημία οι 12 ιερές ελιές, οι μορίαι, και ο ιερός ελαιώνας από τον οποίο 
προερχόταν το λάδι που δινόταν ως έπαθλο στους νικητές των Παναθηναίων. 

Λέγεται πως το 480 π.Χ. όταν κατέκτησαν οι Πέρσες την Ακρόπολη, 
έκαψαν την ιερή ελιά της Αθήνας προς μεγάλη θλίψη των Αθηναίων 
που το θεώρησαν κακό σημάδι. 

Όμως η θλίψη μετατράπηκε σε αισιοδοξία όταν την άλλη μέρα κιόλας ο ξερός και καμένος κορμός είχε βλαστήσει και πάλι: 
Ένα καινούριο δροσερό βλαστάρι ύψους δυο πήχεων αποτελούσε 
το καινούριο ιερό δέντρο της Αθήνας. 
Μέχρι και τα ύστερα ρωμαϊκά χρόνια οι Αθηναίοι έδειχναν με καμάρι το ιερό δέντρο
και πίστευαν πως από αυτό είχε ξεκινήσει η ελαιοκαλλιέργια και 
από αυτό κατάγονται όλα τα δέντρα ελιάς που υπήρχαν στον κόσμο.

Η κρητική μυθολογία, θέλει την κρητική θεά Αθηνά, 
η οποία φαίνεται πως σχετίζεται με τη μινωική θεά των Όφεων, 
να γεννιέται στις εκβολές του ποταμού Τρίτωνα και να δωρίζει το ιερό δέντρο 
στους Μινωίτες. 
Σημαντική είναι η αναφορά της Πότνιας Αθάνας στις πινακίδες της Γραμμικής Β' Γραφής που βρέθηκαν στην Κνωσό και δείχνει τη σύνδεση της θεάς 
με την προϊστορική θρησκεία της Κρήτης.

Η ελιά, όπως μαρτυρά η εύρεση φυτικών απολιθωμάτων φύλλων ελιάς 
ηλικίας 50.000 - 60.000 χρόνων στα ηφαιστειογενή πετρώματα 
της Σαντορίνης, ήταν ανέκαθεν στοιχείο της χώρας. 
H συστηματική καλλιέργειά της είχε ήδη αρχίσει από τις προϊστορικές 
εποχές του Λίθου και του Χαλκού.

Έρευνες και ευρήματα (πιθάρια, καταγραφές σε πινακίδες, απομεινάρια ελαιοτριβείων) μαρτυρούν ότι οι η παραγωγή ελαιόλαδου κατείχε εξέχουσα θέση στην κοινωνία και οικονομία των Μινωιτών και Μυκηναίων. 
Ήδη από τα μινωικά χρόνια γινόταν επεξεργασία του καρπού της ελιάς και π
αραγόταν λάδι που αποθηκευόταν σε πήλινους πίθους και αμφορείς και
εξάγονταν στα νησιά του Αιγαίου και την κεντρική Ελλάδα.

Στην Αθήνα τα ελαιόδενδρα συνιστούσαν και όριζαν τον πλούτο της πόλης στα χρόνια του Περικλή. Με λάδι πλήρωναν το σιτάρι που εισήγαγαν και αξία του ήταν τέτοια που η εξαγωγή του ήταν μονοπώλιο του Κράτους. Ο Σόλων έδιδε τόση σημασία στην καλλιέργεια της ελιάς ώστε είχε ρυθμίσει με νομοθέτημα ακόμη και τις ελάχιστες αποστάσεις που έπρεπε να φυτεύεται το ένα δένδρο από το άλλο, για να εξασφαλίζεται καλή σοδειά. 

Πηγή:paidika.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: